Η Βελανιδιά του Κολλύρι

Η υπεραιωνόβια αυτή τεράστια βελανιδιά ή βαλανιδιά, βρίσκεται στη θέση Κολλύρι, μεταξύ Αγίου Ιωάννη και Αγγελώνας. Μπορεί κάποιος να την επισκεφθεί, ακολουθώντας το δρόμο Αγίου Ιωάννη – Αγγελώνας και φθάνοντας στο ύψωμα, θα τη συναντήσει στο αριστερό του χέρι. Αξίζει τον κόπο να κάνει κάποιος μια στάση και περπατώντας 30 περίπου μέτρα, να τη θαυμάσει από κοντά.

Δεν είναι τυχαία η επιλογή του μέρους αυτού για να τη φυτεύσουν αφού εκεί βρίσκεται και το αρχαίο πέτρινο πηγαδάκι με το αστείρευτο νερό του, αλλά και το γεγονός ότι περνούσε ακριβώς δίπλα από το δέντρο αυτό, το παλαιό μονοπάτι που συνέδεε την Αγγελώνα με τον Άγιο Ιωάννη και κατ’ επέκταση με την Αγία Τριάδα και την «Παλιά». Έτσι οι διερχόμενοι είχαν την ευκαιρία να ξαποστάσουν για λίγο, πίνοντας νερό και ξαπλώνοντας κάτω απ’ την αλαφροΐσκιωτη αυτή βελανιδιά, προκειμένου να απολαύσουν τη θέα της «Παλιάς» και της θάλασσας της Αριάνας, καθώς και τον πανέμορφο Βράχο του Χαβαλά πάνω απ’ αυτήν.

Ανεβαίνοντας από Άγιο Ιωάννη προς Αγγελώνα, στο σημείο της διασταύρωσης που οδηγεί προς τη Βελανιδιά αλλά από τη δεξιά μεριά του δρόμου, στο περιφραγμένο σήμερα κτήμα και μαντρί του Λεκάκη, έχει βρεθεί ένα Ηρώο με μια επιτύμβιο στήλη, αφιερωμένη σ’ έναν ήρωα της εποχής εκείνης η οποία σύμφωνα με μαρτυρία του ειδήμονα, Νεκτάριου Σκάγκου, βρίσκεται στο Μουσείο Σπάρτης.

Επίσης πιο πάνω από τη Βελανιδιά, προς το μέρος της Αγγελώνας, βρίσκεται ο ναός του Προφήτη Ηλία που ιδρύθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1950 πάνω στα ερείπια μιας μικρής παλαιάς εκκλησίας. Εκεί κοντά έχουν βρεθεί και ερείπια αρχαίων κτισμάτων.

Εκτός του ότι ήταν (και παραμένει ) στολίδι όλης της περιοχής με τη φυσική ομορφιά της, πρόσφερε κάποτε πλουσιοπάροχα και τα βελανίδια της, αφού κάτοικοι της περιοχής του Αγίου Γιάννη μου έχουν εκμυστηρευτεί ότι τα παλαιότερα χρόνια και κυρίως της Κατοχής, συνέλεγαν τα πεσμένα βελανίδια της και αφού τα ξεφλούδιζαν, τα έψηναν στη χόβολη και τρώγοντάς τα «σκότωναν» έτσι την πείνα τους, υποκαθιστώντας τα κάστανα που δεν υπήρχαν. Εξάλλου η χρήση των βελανιδιών για τροφή, αναφέρεται ακόμη και στην Οδύσσεια.

Σήμερα το τεράστιο και πανέμορφο αυτό δέντρο, που έχει φιλοξενήσει από τα παλιά χρόνια έως σήμερα αμέτρητους περαστικούς αλλά και τσοπάνηδες, που εκεί πότιζαν και στάλιζαν τα κοπάδια τους, με το γύρω μαγευτικό τοπίο, που τραβάει αμέσως την προσοχή του κάθε διερχόμενου, παραμένει εκεί αγέρωχο και με το θρόισμα των όμορφων φύλλων του, είναι σαν να καλεί τον κάθε περαστικό και διερχόμενο από τον κεντρικό δρόμο επιβάτη, να κάνει μια στάση εκεί για να ζήσει και να γνωρίσει από κοντά τα θαυματουργά έργα της ανθρώπινης Φύσης!

Απόσπασμα από το βιβλίο του Νίκου Αργείτη «Μαθαίνοντας για τον Τόπο μου»