Η Παναγία Καλογερίνας*

Το μικρό αυτό εκκλησάκι βρίσκεται λίγο έξω από το χωριό Άγιος Ιωάννης Μονεμβασίας, στη θέση Καλογερίνα. Μπορεί κάποιος να το επισκεφτεί, πηγαίνοντας στον Άγιο Ιωάννη και ακολουθώντας την παράκαμψη Αγγελώνας, αφού φθάσει στον Πύργο Γιακουμάκη και στο επόμενο σταυροδρόμι στρίψει δεξιά, όπως δείχνει η ταμπέλα, οι επόμενες ταμπέλες θα τον οδηγήσουν ακριβώς μπροστά στην αυλή της.

Το μέρος αυτό είχαν επιλέξει Καλόγεροι, από τα Βυζαντινά χρόνια για να αφιερωθούν στο Θεό και να απολαύσουν έτσι την όμορφη και ήρεμη ζωή του τοπίου, χτίζοντας το μοναστήρι τους στην άκρη του βουνού. Εξ’ αιτίας του γεγονότος αυτού ονομάστηκε Καλογερίνα όπως και ο μικρός παλαιός οικισμός που βρίσκεται κοντά στο μοναστήρι, καθώς και όλη η γύρω περιοχή. Μία καταπληκτική τοποθεσία με φόντο τη μια του πλευρά προς Προφήτη Ηλία, Παλιοπήγαδο και Άγιο Ιωάννη και την άλλη προς τις βουνοκορφές: Κωσκιλί, Λάβα, Ράχη Κόρμπι, Λαγκάδα, Τροχάλι Παπά και Τούρλα, αλλά που η ματιά πολλές φορές ξεπερνώντας τις χαμηλότερες βουνοκορφές: Σορό, Τσεπεντό και Κοτρόνι, φθάνει ακόμη και έως το Λαχανιά, «Γουλά» (το βουνό προς Βελιές) και Χαβαλά.

Μάλιστα η Mονή κατείχε σχεδόν όλη την κτηματική περιουσία της περιοχής Αγίου Ιωάννη. Στο μοναστήρι, σύμφωνα με μαρτυρίες, υπήρχε μία στέρνα καθώς και 2 – 3 λίγο πιο πάνω απ’ αυτό (προς τα σπίτια των Λεκάκηδων) που κάποιες διασώζονται ακόμη, όπως και μία λούτσα λίγα μέτρα πριν την εκκλησία κοντά σε κάτι υπεραιωνόβιες ελιές.

Μετά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας, όταν χτίστηκε το χωριό Άγιος Ιωάννης που μέχρι σχεδόν το 1950 (πριν γίνει Κοινότητα) λεγόταν Άγιος Ιωάννης της Καλογερίνας, οι κάτοικοί του γκρέμισαν το παλιό πλέον μοναστήρι και στη θέση του έχτισαν τη σημερινή μικρή εκκλησία, που την ονόμασαν Παναγία Καλογερίνας.

Το μέρος αυτό αν και μικρό, είχε μεγάλη απήχηση και φήμη σε όλη την Επαρχία Επιδαύρου Λιμηράς, καθότι όλα τα χρόνια πριν το 1960, από εκεί διερχόντουσαν όλοι σχεδόν οι κάτοικοι των γύρω περιοχών όπως: Γέρακα, Λογγάρι, Αριάνας, Κρεμμύδι και Παλιάς για να πάνε στους Μολάους και στα γύρω άλλα χωριά και μάλιστα, πολλές φορές έκαναν μια στάση εκεί για να ξεκουραστούν και να ξεδιψάσουν.

Η ΛΟΥΤΣΑ ΤΗΣ ΚΑΛΟΓΕΡΙΝΑΣ

Αυτή είναι η παλαιά – ιστορική Λούτσα της Καλογερίνας, που βρίσκεται λίγα μόλις μέτρα πριν από την εκκλησία της Παναγίας. Ήταν κατασκευασμένη, από τα παλιά χρόνια από τους Καλόγηρους, για να εξυπηρετεί τις ανάγκες ποτίσματος των ζώων του μοναστηριού και όχι μόνο.

Οι πρόγονοί μας έδειξαν το δρόμο της διαχείρισης και αποθήκευσης του βρόχινου νερού, που δεν είναι μόνο οι Λούτσες, αλλά και τα φράγματα, ντεπόζιτα (tanks) στέρνες κ.α. Όλοι εμείς Πολιτεία και Πολίτες έχουμε χρέος να στραφούμε προς αυτήν την κατεύθυνση συντηρώντας και αξιοποιώντας ότι κληρονομήσαμε από τους προγόνους μας.

Η ΣΤΕΡΝΑ ΤΗΣ ΚΑΛΟΓΕΡΙΝΑΣ

Μία από τις πολλές στέρνες που σώζονται σήμερα στην Καλογερίνα, που βρίσκεται λίγο πιο πάνω απ’ τον «οικισμό» και τα σπίτια των Λεκάκηδων (Κριεζήδων). Πληροφορίες αναφέρουν ότι είναι Αγγελωνίτικη. Ας μην ξεχνάμε ότι όλη σχεδόν η περιοχή της Καλογερίνας στο μακρινό παρελθόν ήταν κτηματική περιουσία του μοναστηριού και στη συνέχεια των Αγγελωνιτών, πριν περιέλθει οριστικά στους Αγιαννιώτες, τα νεότερα χρόνια. Επίσης ως γνωστόν οι Λεκάκηδες του Αγιάννη έλκουν την καταγωγή τους από την Αγγελώνα. Θαυμάστε όμως το όμορφο λιθόχτιστο χτίσιμο του στόμιού της. Σκέτο καλλιτέχνημα!

*Αφιερωμένο στον αγαπητό μου φίλο Δημήτρη Λεκάκη που γεννήθηκε και μεγάλωσε εκεί

Απόσπασμα από το βιβλίο του Νίκου Αργείτη «Μαθαίνοντας για τον τόπο μου»