Προσευχή και ενεργητική αντιμετώπιση των ζητημάτων πάνε μαζί

Στο μυαλό πολλών χριστιανών η προσευχή ταυτίζεται με την… τεμπελιά. Θεωρούν δηλαδή ότι παραπέμπει στη λογική «Πέσε πίτα να σε φάω». Στην άλλη πλευρά της προσευχής βάζουν την ενεργητική αντιμετώπιση της ζωής και των προβλημάτων της, κάτι στο οποίο αντιτίθεται, κατά τη γνώμη τους, η προσευχή, γι’ αυτό και αντιμετωπίζουν με ειρωνεία και καγχασμό όσους (επιμένουν να) προσεύχονται.

Αυτή η ισοπεδωτική περί προσευχής αντίληψη, πρωτοφανής στη μονομέρεια και απολυτότητά της, είχε εισχωρήσει βέβαια σαν σαράκι από πριν στον χώρο της Εκκλησίας, εντάθηκε όμως και γνώρισε την… αποθέωσή της επί κορωνοϊού. Εδώ και δύο χρόνια, κάποιος, κατά τη λογική αυτή ή θα προσεύχεται ή θα ακολουθεί με κλειστά τα μάτια και χωρίς να «ψάχνει» τίποτε περισσότερο, τα κελεύσματα των διαφόρων τηλεειδικών. Μέση οδός δεν υπάρχει, κατ’ αυτούς. Λατρεία του Θεού vs λατρεία της επιστήμης. Τέλος.

Είναι απίστευτο που συμβαίνει κάτι τέτοιο. Πρόκειται για κανονικό στραγγαλισμό της λογικής που ανέκαθεν πρυτάνευε στην Εκκλησία, λογικής η οποία πήγαζε από τον Λόγο της. Διαχρονικά, για τον ορθόδοξο χριστιανό η προσευχή δεν υποκαθιστούσε/αντικαθιστούσε οφειλόμενες ενέργειες, αλλά τις μπόλιαζε με αιωνιότητα στη ζωή του, δίνοντας και μια ευρύτερη προοπτική στα πράγματα, που η «σκέτη» ανθρώπινη λογική αδυνατούσε από μόνη της να δώσει.

Επίσης, με την προσευχή ζητούσε η Εκκλησία από τον Θεό (είτε με ρητό είτε με έμμεσο τρόπο) να δώσει τη δική Του κατεύθυνση και λύση στα εκάστοτε αναφυόμενα ζητήματα/προβλήματα, μη εμπιστευομενη 100% τις ακομα και προφανεις κατ’ ανθρωπον λυσεις και αρνούμενη να απολυτοποιήσει/θεοποιήσει τις υπερφίαλες πολλές φορές ανθρώπινες διαβεβαιώσεις, στις οποίες εξάλλου μπορεί να υποκρύπτονται πολλά και διάφορα συμφέροντα, για να πατάμε στη γη και όχι να πετάμε στους ουρανούς της αφέλειας…

Για τη διαχρονική λοιπόν λογική της Εκκλησίας, προσευχή και ενεργητική αντιμετώπιση των ζητημάτων πάνε μαζί. Π.χ., η (προσ)ευχή περί «ευφορίας των καρπών της γης» δεν ακυρώνει τις γεωργικές εργασίες, αντίθετα τις προϋποθέτει! Εξάλλου, από αυτή την ευφορία θα προκύψει άρτος και οίνος για το Σώμα και το Αίμα Του…

Ανδρέας Μοράτος, Φιλόλογος – Θεολόγος