Η ώρα της καθημερινής σχολικής μελέτης είναι για πολλές οικογένειες σημείο τριβής, ώρα γκρίνιας και αντιπαραθέσεων. Παιδιά που διαμαρτύρονται και ενήλικες που προσπαθούν να συμβιβάσουν το γονεϊκό ρόλο με αυτόν του δασκάλου.
Υπάρχει όμως τρόπος να γίνει αυτή η καθημερινή αγγαρεία ευχάριστη τόσο για τα παιδιά όσο και γι αυτούς που τα βοηθάνε; Σαφώς!
Αρχικά καλό θα ήταν να υπάρχει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη σταθερότητα τόσο στο χρόνο της μελέτης όσο και στο χώρο. Η σταθερότητα είναι απαραίτητη για τα παιδιά γιατί τους προσφέρει ένα ασφαλές, οριοθετημένο πλαίσιο.
Εξαιρετικά σημαντικές είναι και οι συνθήκες μελέτης. Καλό θα είναι το διάβασμα να γίνεται σε όσο το δυνατόν πιο ήρεμες συνθήκες.
Το ζητούμενο στη μελέτη είναι το παιδί να είναι σε θέση κάποια στιγμή να την κάνει μόνο του. Αυτή είναι μια υποχρέωση που του αναλογεί. Όσο πιο γρήγορα γίνει αυτό τόσο καλύτερα για την αυτοπεποίθηση του παιδιού. Προκειμένου να επιτευχθεί, καλό θα ήταν να βοηθάμε τα παιδιά ανάλογα με τις πραγματικές τους ανάγκες κάθε φορά. Η βοήθεια θα πρέπει να μειώνεται όσο μεγαλώνει η ηλικία του παιδιού.
Πολύ βοηθητικό είναι να υπάρχουν χρονικά όρια μέσα στα οποία θα πρέπει να ολοκληρώνεται η μελέτη. Όταν το διάβασμα κρατάει πολλές ώρες, κυρίως σε μικρές ηλικίες, τα παιδιά κουράζονται και δεν μπορούν ν αποδώσουν.
Το κίνητρο είναι σημαντικό. Όπως εμείς οι ενήλικες δουλεύουμε με κάποιο όφελος, έτσι και τα παιδιά καλό θα ήταν να έχουν μια ανταμοιβή για τη σύνεπειά τους στο διάβασμα. Η αμοιβή αυτή προτιμήστε να είναι χρόνος που θα περάσετε με το παιδί, κάποια δραστηριότητα που θα κάνετε μαζί και όχι ένα υλικό αγαθό. Επιβραβεύουμε την προσπάθεια περισσότερο από το αποτέλεσμα.
Με τη λογική του κινήτρου το παιδί πρέπει να μάθει ότι αν δεν είναι τυπικό σε αυτήν του την υποχρέωση θα έχει συνέπειες. Δεν τιμωρούμε το παιδί γιατί αυτό του δημιουργεί ενοχές, τύψεις και βλάπτει σοβαρά τον ψυχισμό του. Κάνουμε όμως σαφές ότι δεν μπορεί να κερδίσει κάτι αν δεν προσπαθήσει γι αυτό.
Καλό θα ήταν επίσης να έχουμε το πρόγραμμά τους σε εικόνες, δηλαδή να το οπτικοποιούμε. Αυτή η τεχνική βοηθά πολύ τα παιδιά των πρώτων τάξεων του δημοτικού.
Μικρά διαλείμματα, που θα είναι συμφωνημένα από πριν βοηθούν στην ξεκούραση και στην αποφόρτιση και των δύο πλευρών.
Τέλος δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η επιβράβευση είναι ένας σπουδαίος τρόπος για να ενισχύεται η αυτοεκτίμηση του παιδιού και να παίρνει κουράγιο να συνεχίσει. Από την άλλη οι φωνές δεν έχουν αποτέλεσμα, γιατί το παιδί θα αρνηθεί να κάνει ξανά κάτι από τη στιγμή που νιώθει άσχημα.
Το διάβασμα μπορεί να γίνει μια διαδικασία που θα φέρει κοντά το παιδί και τους γονείς. Μπορεί να γίνει ευχάριστο και αποδοτικό. Γιατί το διάβασμα δεν θέλει κόπο, θέλει τρόπο!
Σοφία Τσεκούρα, Φιλόλογος Ειδικής Αγωγής – Ειδική Παιδαγωγός