Ευρωπαϊκός πολιτισμός και εγχώριος πολιτικός ορθολογισμός
Γράφει ο Θεόδωρος Σταυριανόπουλος

Από τη μια:

Ο ελληνικός Λόγος αποτελεί τη ρίζα του ευρωπαϊκού πολιτισμού, καθώς ο Λόγος αυτός καθόρισε την ιστορία και τη μοίρα της Ευρώπης υποστηρίζει  ο ιταλός φιλόσοφος και πρώην δήμαρχος της Βενετίας Μάσιμο Κατσάρι και συνεχίζει λέγοντας ότι η λήθη της Ελλάδας είναι το προφανές σημάδι του τέλους της Ευρώπης ως υπερδύναμης.

Για τον ευρωπαϊκό πολιτισμό, από την εποχή του ουμανισμού ως και τις αρχές του 1900, η ενεργή ανάμνηση αυτής της «καλύτερης πατρίδας», η ανάμνηση των αξιών γύρω από τις οποίες αναπτύχθηκε η κλασική Ελλάδα, αποτελεί υπέρτατο σημείο αναφοράς δίχως το οποίο δεν υπάρχει δυνατότητα κατάρτισης, μόρφωσης και ολοκλήρωσης του ανθρώπου.

Τι συνέβη όμως και η Ελλάδα πλέον δεν έχει για εμάς (τους Ευρωπαίους) καμία πολιτισμική και συμβολική σημασία; Πώς εξηγείται ένας τέτοιος ξεριζωμός; Μήπως πρόκειται για μια τρέλα; Πρόκειται για ευρωκεντρισμό; Σίγουρα πρόκειται για τη δυτικοποίηση που επικράτησε σε ολόκληρο τον πλανήτη αναφέρει χαρακτηριστικά ο Κατσάρι και δηλώνει επίσης πως ανάμεσα στο τώρα, ανάμεσα «σε εμάς τους μοντέρνους» και στην «καλύτερη πατρίδα», ήτοι την αρχαία Ελλάδα, βρίσκεται η αυτοκτονία της Ευρώπης κατά τους δύο παγκόσμιους πολέμους.

Σήμερα η Ευρώπη μπορεί να σκέφτεται να ξεχάσει την Ελλάδα γιατί αρνείται να ασκήσει μια πολιτική η οποία επιδιώκεται να θεμελιωθεί μόνο πάνω στη συνείδηση της δημιουργίας και μακριά από την αλληλεγγύη των λαών. Μια κοινότητα λαών ικανή να διαδραματίσει έναν παγκόσμιο πολιτικό ρόλο δεν μπορεί να μην έχει μια ζωντανή μνήμη του εαυτού της, της ιστορίας και του παρελθόντος. Μόνο αν σκεφτούμε την Ευρώπη ως έναν χρηματοπιστωτικό όμιλο, τότε είναι σωστό ότι μία από τις εταιρείες του με μικρότερο ειδικό βάρος (η οποία ενδεχομένως να διοικήθηκε λανθασμένα από ένα ακατάλληλο προσωπικό) μπορεί άνετα να αφεθεί να χρεοκοπήσει. Αλλά αν η Ευρώπη επιθυμεί ακόμη να υπάρχει ως Ευρώπη, και να μη διαλυθεί μέσα σε εγωισμούς, εθνικισμούς και λαϊκισμούς, οφείλει να γνωρίζει ότι η Ελλάδα ανήκει στον ιδρυτικό της μύθο και ότι καμία πίστη δεν είναι περισσότερο δεισιδαιμονική από εκείνη.

Από την άλλη:

Η ενοχοποίηση των Μνημονίων δημιούργησε αδικία και πολιτικό αποπροσανατολισμό, οδηγώντας την πολιτική αντιπαράθεση σε άγονη γραμμή. Αυτό που συνέβη ήταν η αργοπορία των μεταρρυθμίσεων. Πολλά από αυτά που προέβλεπαν τα Μνημόνια ήταν μεταρρυθμίσεις που έπρεπε εδώ και δεκαετίες να έχουν συμβεί στη χώρα μας και δυστυχώς δεν συνέβησαν διότι σε αυτό δεν ευθύνονται μόνο οι εκάστοτε κυβερνήσεις αλλά ισόποση ευθύνη φέρουν και τα αριστερόστροφα διαχρονικά συνδικαλιστικά καπρίτσια.

Ένα άλλο που πρέπει να μας απασχολήσει είναι γιατί κόμματα εξουσίας στη χώρα μας προεκλογικά και όντας στην πλευρά της αντιπολίτευσης ανήκαν στους αντιμνημονιακούς και μετεκλογικά και ενώ ο λαός τους έδινε αντιμνημονιακή εντολή, γίνονταν μνημονιακά και αντί να ομολογήσουν το συνειδητά επιλεγμένο λαϊκισμό τους επιδίδονταν σε σκιαμαχίες επί ανύπαρκτων ζητημάτων. Θεωρώ ότι το πολιτικό μας σύστημα είναι μια μεγάλη παιδική χαρά και εμείς οι πολίτες συμβατοί και μάλλον δημιουργοί αυτής της παιδικής χαράς.

Πέρασαν έξι χρόνια για να καταλάβουμε κάτι αυτονόητο, ότι τα Μνημόνια είναι απόρροια της κρίσης και όχι το αντίθετο, ότι ο κυρίαρχος διπολισμός Μνημόνιο – Αντιμνημόνιο όλα αυτά τα χρόνια ήταν μια επινόηση καρικατούρας και απύθμενης υποκουλτούρας. Ανατράπηκε ο παραδοσιακός αλλά και ο πάντα σωστός βασικός πολιτικός άξονας «Αριστεράς – Δεξιάς». Ζούμε σε παράξενους καιρούς, σε εποχές ανορθολογισμού και βαθιάς κρίσης  όχι οικονομικής κρίσης – όπως γενικά ερμηνεύεται – αλλά κρίσης της σύγχρονης κουλτούρας μας ως λαού και ως κοινωνίας. Παντού κυριαρχεί ο δήθεν θυμός και η προσποιητή οργή, η φτηνή ηθικολογία και η ακατάσχετη αοριστολογία, και πάνω απ’ όλα η μεγάλη μαύρη σκιά της δημαγωγίας.

Οι άλλες χώρες που ενεπλάκησαν σε ανάλογες καταστάσεις Μνημονίων δεν διαμόρφωσαν αντίπαλα στρατόπεδα, έτσι ξεπέρασαν πολύ γρήγορα την όλη κατάσταση. Αντίθετα στη χώρα μας  στις δύσκολες καταστάσεις ο λαός μας και το πολιτικό μας σύστημα αντί να συνθέτουν τις απόψεις τους και να συνεργάζονται, διχάζονται και αντιπαρατίθενται μεγεθύνοντας και αναπαράγοντας την κρίση. Αλλά από ό,τι η ίδια η ζωή αποδεικνύει, δεν έχουμε κατ’ ουσίαν κατακτήσει τα στοιχεία της σημερινής ευρωπαϊκής εικόνας μας ούτε έχουμε ουσιαστική παιδεία και μόρφωση και προπάντων δεν μπορούμε να σκεφτούμε ορθολογικά, που σημαίνει εκτός των άλλων ότι δεν μπορούμε να σταθμίσουμε το προσωπικό, το συλλογικό και το εθνικό μας συμφέρον.  Εμείς θρεφόμαστε και θρέφουμε το λαϊκισμό ως κύριο συστατικό στοιχείο της πολιτικής μας έκφρασης, ο τρόπος σκέψης μας είναι μανιχαϊκός και ο λόγος μας είναι φτηνά ηθικολογικός. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να  δημιουργούμε και συνάμα να βιώνουμε μια κατάσταση παρακμής.

Θεόδωρος  Σταυριανόπουλος –  MSc Ηθ. Φιλοσοφίας – Μαθηματικός