Οι αγώνες, οι διδαχές, τα θαύματα και οι προσευχές του αγίου Νήφωνος Κωνσταντιανής, ενός Ιεράρχη του 4ου αι., που ευαρέστησε το Θεό με τις σκληρές ασκήσεις και την ενάρετη πολιτεία του. Ο όσιος Νήφων αποτελεί για κάθε αγωνιζόμενο χριστιανό υπόδειγμα θάρρους στον πόλεμο εναντίον των νοητών εχθρών, που τους κατανίκησε με τρία πανίσχυρα πνευματικά όπλα: την ταπείνωση, την προσευχή και τη νηστεία. Σε παράρτημα εκδίδονται ο Παρακλητικός Κανών του Οσίου και οι κατανυκτικότατες προσευχές του (στο πρωτότυπο).
Απόσπασμα από το βιβλίο «Ένας Ασκητής επίσκοπος,
Άγιος Νήφων ο Κωνσταντιανής»
Κάποτε που ήταν στην εκκλησία της Θεοτόκου το Χαλκοπρατίου, τον πλησίασε ένα πολύ ενάρετο παιδί που έτρεχε πάντα ακούραστο στις ιερές ακολουθίες.
-Πάτερ, τον ρώτησε, τι να κάνω για να κερδίσω τη σωτηρία;
-Εσύ παιδάκι μου, είσαι μια αγνή ψυχή. Πως ζητάς ν’ ακούσεις σωτήριο λόγο από ένα γέρο που σάπισε στην αμαρτία;
-Ο λόγος του Θεού, πάτερ, λέει: «Επερώτησος τον πατέρα σου και αναγγελεί σοι». Γι’ αυτό κι εγώ ζητάω να ακούσω από σένα ένα καλό λόγο. Μη με περοφρονήσεις, λοιπόν, τον ανάξιο.
-Τι σκέπτεσαι; Να γίνεις μοναχός ή να ευαρεστήσεις στον Θεό ακολουθώντας τη συνήθη ζωή; Τον ρώτησε τότε ο άγιος.
-Σκέπτομαι, Πάτερ, να γυμνασθώ πρώτα μέσα στη ζωή και μετά ό, τι θέλει ο Θεός.
-Αν θέλεις, παιδί μου, να κατοικήσεις ανάμεσα στους ανθρώπους, οφείλεις να προσέξεις τα εξής: Να μην κατηγορείς κανέναν απολύτως, να μην κοροϊδεύεις, να μην οργίζεσαι, να μην περιφρονείς. Φυλάξου πολύ να μη λες «ο τάδε ζει ενάρετα ή ο δείνα άσωτα», διότι αυτό ακριβώς είναι το «μη κρίνετε». Όλους να τους βλέπεις με το ίδιο μάτι, με την ίδια διάθεση, με την ίδια σκέψη, με απλή καρδιά, να τους δέχεσαι σαν τον Χριστό.
Μην ανοίξεις τ’ αυτί σου σε άνθρωπο που κατακρίνει. Ούτε, πολύ περισσότερο, να ευχαριστείσαι και να συμφωνείς με όσα λέει. Αλλά να κρατάς το στόμα σου κλειστό. Να είσαι δηλαδή αργός στα λόγια και επιμελής στην προσευχή. Αλλά ούτε κι αυτόν τον ίδιο που κατακρίνει να τον καταδικάσεις μέσα σου. Κάνει βέβαια κάτι κακό. Αλλά εσύ να βλέπεις τα δικά σου ελαττώματα και να κατηγορείς τον εαυτό σου μόνο.
-Αυτά που μου είπες, πάτερ, παρατήρησε το παιδί, είναι για τους φτασμένους αγωνιστές. Πως όμως εγώ ο μηδαμινός θα μπορέσω να φτάσω ως εκεί, για να ευαρεστήσω στον Θεό;
-Η νεότητα, παιδί μου , αν έχει ταπείνωση και αγνότητα, αρκεί. Δεν της ζητάει τίποτα άλλο ο Θεός. Γι’ αυτό, παλικάρι μου, να είσαι αγνός και ταπεινός. Βάζε τον εαυτό σου κάτω απ’ όλους. Τότε πραγματικά θα ζεις συντροφιά με τον Χριστό.
Αγωνίσου επίσης να μη φαντάζεσαι με το νου σου ότι έφτασες στα μέτρα των αγίων, αλλά να λες συνεχώς: «Ξέρεις, ψυχή μου, ότι ξεπεράσαμε στις αμαρτίες και τους δαίμονες και μέχρι τώρα δεν κάναμε καμία καλή πράξη για τον Θεό; Αλλοίμονο μας, ταλαίπωρη! Τι θα γίνουμε την ημέρα της κρίσεως;»
Για αυτό να θεωρείς την προσευχή σου, παιδί μου, όλο τον καιρό της ζωής σου, σαν του χειρότερου αμαρτωλού. Διότι τότε αμαρτάνουμε χειρότερα, όταν νομίζουμε ότι η προσευχή μας είναι άγια και καθαρή. Άλλωστε και αν ακόμη κάνει κανείς σημεία και τέρατα, πρέπει να θεωρεί τον εαυτό του αναπολόγητο, γιατί οπωσδήποτε θα αμαρτάνει στην προσευχή με τα εσωτερικά σκιρτήματα της καρδιάς ή και με τους απρόσεκτους λογισμούς. (Δηλαδή, όταν άλλα λέει το στόμα κι αλλού τρέχει ο νους). Γιʼ αυτό θυμήσου να λες πάντα τούτα τα λόγια: «Ἐκ τῶν κρυφίων μου καθαρισόν με καί ἀπό ἀλλοτρίων φεῖσαι τοῦ δούλου σου».
Πρέπει ακόμη να έχεις και τούτο υπ’ όψη σου: Ποτέ να μην ευχαριστείσαι με τα καλά σου έργα ούτε να ξεθαρρεύεις εξ αιτίας τους. Δεν ξέρεις, αν είναι αρεστά ή αποκρουστικά στο Θεό. Για αυτό καλύτερα να έχεις το θάρρος σου σ’ Εκείνον και στη δύναμη του, λογαριάζοντας τον εαυτό σου ανώφελο χώμα. Αχ, παιδί μου, πόσες αμαρτίες κάνουμε και δεν τις ξέρουμε!
Όταν δεις τους συνανθρώπους σου να σφάλλουν, εσύ να τα βάζεις με τον εαυτό σου. Κι αν κανείς σε βρίσει, σε κατακρίνει ή σε περιφρονήσει, έστω και μέχρις εξευτελισμού, ταπείνωσε τον λογισμό σου και κατάκρινε και συ ο ίδιος τον εαυτό σου σαν αμαρτωλό και ανάξιο να ζει!… Ε, μ’ όλ’ αυτά θα έρθει η διόρθωση και η σωτηρία.
Τότε ο νέος τον ξαναρώτησε:
-Πάτερ, πως μπορεί ο άνθρωπος να νικάει κάθε πειρασμό του διαβόλου;
-Η νίκη σε κάθε πειρασμό είναι η σιωπή και η ταπείνωση. Όλα τα έργα του ταπεινόφρονος είναι γνωστά στον Θεό και επαινετά από τους αγγέλους του. Γι’ αυτό είναι φρικτά και φοβερά στους δαίμονες. Γίνε, λοιπόν, ταπεινός και συντετριμμένος στην καρδιά, ώστε να ποθήσει το Άγιο Πνεύμα να κατοικήσει μέσα σου και να σου δώσει έτσι δύναμη ν’ αποκρούσεις κάθε βιοτική μέριμνα. Γιατί διαβλέπω ότι αυτή περισσότερο σε απομακρύνει από το δρόμο του Θεού απασχολώντας σε με ανώφελα πράγματα. Αυτά δεν θα μας ωφελήσουν σε τίποτε, παιδί μου, την ημέρα της Κρίσεως. Δεν μας έστειλε ο Κύριος σε τούτη τη ζωή, για να πνίξουμε τον αυτό μας μέσα στις μέριμνες και τις υπερβολικές φροντίδες δελεαζόμενοι απ’ τον διάβολο- μη γένοιτο! Καλυτέρεψε ολόκληρο τον εαυτό σου προς τον Θεό φροντίζοντας μόνο για την ψυχή σου, και Εκείνος έχει έννοια και για τις υλικές σου ανάγκες. Γιατί κανένας, όσο κι αν φροντίζει στην παρούσα ζωή για τη σάρκα του, δεν μπορεί να προσθέσει στο ανάστημά του ένα πήχη, καθώς είπε ο Κύριος. Τι όφελος έχουμε απ’ τα πράγματα του κόσμου, έστω κι αν λάχει να τα συνάξουμε όλα στις αποθήκες μας; Στο τέλος τα αφήνουμε εδώ. Κι εμείς γυμνοί από αρετές κατοικούμε στον τάφο!… Ποιο υλικό κέρδος μπορεί να μας σώσει τότε; Ασφαλώς κανένα. Θα μας ζώσει από παντού το σκοτάδι, το ουαί, η αιώνια κόλαση. Γι’ αυτό είναι απόλυτη ανάγκη να προσευχόμαστε αδιάλειπτα με πολλή περισυλλογή και γαλήνη. Νιώσε, λοιπόν, παιδάκι μου, και βάλε καλά στην καρδιά σου όλα όσα σου λέω και από δω και μπρος κόψε τις φροντίδες και ζήσε συνετά και ευάρεστα στον Κύριο και Θεό σου.
Μ’ αυτές τις συμβουλές του ο μακάριος έφερε βαθειά κατάνυξη στην καρδιά του νέου. Τέλος εκείνος φεύγοντας έπεσε στα πόδια του και ζήτησε την ευχή του. Το ίδιο έκανε και ο Νήφων. Έπεσε κι αυτός στα πόδια του παιδιού κι έπειτα του έδωσε την ευχή του, για να φύγει.
Το παιδί αυτό ήταν υιός ενός από τους μεγάλους άρχοντες του παλατιού. Από τότε τον περισσότερο καιρό του τον περνούσε μαζί με τον όσιο πριν αυτός να τιμηθεί με το επισκοπικό αξίωμα. Έμαθε και το κελί του και σύχναζε εκεί τρυγώντας τα θεία διδάγματα, τα γλυκύτερα «υπέρ μέλι και κήριον». Έτσι τράφηκε η ψυχή του κι από μικρός έγινε εύχρηστο σκεύος στα χέρια του Θεού. Με τα πνευματικά του χαρίσματα ευαρέστησε στον Κύριο κι όταν ήρθε η ώρα, του παρέδωσε την ψυχή του κι αναπαύτηκε μέσα στη θεϊκή του αγκάλη. Το όνομα του ήταν Νεόφυτος. »
Περιεχόμενα:
Ο ΒΙΟΣ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΝΗΦΩΝΟΣ.13
ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΥΠΤΟ ΣΤΗ ΒΑΣΙΛΕΥΟΥΣΑ.15
ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ.19
ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΑΡΕΤΕΣ.20
Η ΠΤΩΣΗ.22
Η ΜΕΤΑΝΟΙΑ.26
Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ.31
Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΝΗΣΤΕΙΑΣ.35
ΠΟΛΕΜΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΣΧΡΟΛΟΓΙΑ.37
ΠΟΛΕΜΟΣ ΜΕ ΤΗ ΛΑΙΜΑΡΓΙΑ.40
ΠΟΛΕΜΟΣ ΜΕ ΤΟΝ ΥΠΝΟ.42
ΠΟΛΕΜΟΣ ΜΕ ΤΗ ΣΑΡΚΑ.43
“ΚΥΡΙΟΣ ΤΑΠΕΙΝΟΙΣ ΔΙΔΩΣΙ ΧΑΡΙΝ”.48
Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΠΕΙΡΑΣΜΟΣ.54
ΥΠΟΜΟΝΗ ΣΤΟΝ ΠΟΝΟ.62
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΩΝ ΑΡΕΤΩΝ.64
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ.65
ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ ΤΗΣ ΤΑΠΕΙΝΟΦΡΟΣΥΝΗΣ.70
Ο ΣΩΣΤΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΜΟΣ.73
“ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΑΠΕΙΝΟΥ ΝΕΦΕΛΑΣ ΔΙΗΛΘΕ”.74
ΤΟ ΜΙΑΣΜΑ ΤΗΣ ΑΚΟΛΑΣΙΑΣ.77
ΤΟ ΑΓΙΑΣΜΕΝΟ ΛΑΔΙ.80
ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΗΣ ΚΕΝΟΔΟΞΙΑΣ.82
ΤΑ ΚΑΤΟΡΘΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΔΑΙΜΟΝΩΝ.88
Η ΩΡΑ ΤΟΥ ΦΑΓΗΤΟΥ.89
Η ΕΞΟΥΔΕΤΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΥΠΕΡΗΦΑΝΕΙΑΣ.90
ΓΙΑΤΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΜΙΣΕΙ ΤΟΥΣ ΔΙΚΑΙΟΥΣ.91
Ο ΤΟΠΟΣ ΚΑΙ Ο ΤΡΟΠΟΣ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ.94
ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΓΙΑ ΤΟ ΒΑΣΙΛΙΑ ΣΟΛΟΜΩΝΤΑ.96
Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΚΑΙ Η ΕΞΟΔΟΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ.98
ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΠΑΥΛΟΣ.101
Ο ΜΙΣΘΟΣ ΤΗΣ ΕΛΕΗΜΟΣΥΝΗΣ.102
ΟΙ ΛΟΓΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΒΛΑΣΦΗΜΙΑΣ.106
“ΤΙΣ ΘΕΟΣ ΜΕΓΑΣ ΩΣ Ο ΘΕΟΣ ΗΜΩΝ;”.107
ΤΟ ΔΑΙΜΟΝΙΟ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ.109
Η ΤΙΜΩΡΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΑΡΓΥΡΙΑΣ.111
Η ΜΑΥΡΗ ΦΥΛΗ ΚΑΙ Η ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΩΝ ΟΥΡΑΝΩΝ.113
ΙΚΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΩΡΑ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ.120
“ΔΑΝΕΙΖΕΙ ΘΕΩ Ο ΕΛΕΩΝ ΠΤΩΧΟΝ”.128
ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΣΕ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ.130
“ΜΑΚΑΡΙΟΙ ΕΣΤΕ ΟΤΑΝ ΟΝΕΙΔΙΣΩΣΙΝ ΥΜΑΣ”.132
Η ΜΕΛΛΟΥΣΑ ΚΡΙΣΗ.134
Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΤΑΠΕΙΝΟΦΡΟΣΥΝΗΣ.167
Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ.169
Ο ΤΕΛΩΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΨΥΧΩΝ.171
ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ.185
Η ΕΥΕΡΓΕΤΙΚΗ ΑΡΡΩΣΤΙΑ.186
Ο ΚΑΚΟΘΑΝΑΤΟΣ ΑΜΑΡΤΩΛΟΣ.188
ΘΑΝΑΤΟΣ ΕΞΙΛΕΩΤΙΚΟΣ.193
Η ΔΙΚΑΙΟΚΡΙΣΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ.197
ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΗΣΗ.201
ΜΕΓΑΛΗ ΔΟΞΟΛΟΓΙΑ.207
ΦΙΛΟΣ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ.209
ΑΓΓΕΛΟΙ ΣΥΛΛΕΙΤΟΥΡΓΟΙ.213
ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΗ.216
ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΩΝ ΔΑΙΜΟΝΩΝ.221
ΤΑ ΔΩΡΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ.226
ΥΠΟΘΗΚΕΣ ΖΩΗΣ.229
ΜΙΑ ΝΥΧΤΕΡΙΝΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ.233
ΟΙ ΕΧΘΡΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΜΑΣ.242
“ΠΡΟΣΕΧΕ ΣΕΑΥΤΩ”.245
Η ΑΙΤΙΑ ΤΩΝ ΣΥΜΦΟΡΩΝ.248
ΓΙΑΤΙ ΥΠΟΦΕΡΟΥΝ Τ’ ΑΚΑΚΑ ΝΗΠΙΑ.250
Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ.251
Η ΧΑΡΗ ΤΟΥ ΑΝΑΔΟΧΟΥ.253
Η ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΛΟΓΙΣΜΩΝ.255
ΕΓΚΡΑΤΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΘΗ.256
ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ;.259
Η ΠΑΓΙΔΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ.263
ΠΟΙΜΕΝΑΡΧΗΣ.269
Η ΘΑΛΑΣΣΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ.273
ΟΙ ΔΥΟ ΓΥΝΑΙΚΕΣ.275
ΤΟ ΠΡΟΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΤΕΛΟΥΣ.278
Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΠΙΓΕΙΑ ΠΡΟΣΕΥΧΗ.283
ΤΟ ΤΕΛΟΣ.288
ΟΙ ΠΡΟΣΕΥΧΕΣ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΝΗΦΩΝΟΣ (ΣΤΟ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ ΚΕΙΜΕΝΟ).293
ΜΙΚΡΑ ΔΕΗΣΙΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΘΕΟΤΟΚΟΝ.295
ΕΥΧΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΠΡΟ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΜΕΤΑΛΗΨΕΩΣ.295
ΕΥΧΗ ΙΑΘΕΝΤΟΣ ΠΡΟ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΜΕΤΑΛΗΨΕΩΣ.295
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ ΜΕΤΑ ΤΟ ΓΕΥΜΑ.296
ΑΙΤΗΣΙΣ ΣΥΓΧΩΡΗΣΕΩΣ.296
ΑΙΤΗΣΙΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΠΕΙΡΑΣΜΩΝ.296
ΕΥΧΗ ΠΡΟΣ ΑΠΑΛΛΑΓΗΝ ΑΠΟ ΤΗΣ ΚΕΝΟΔΟΞΙΑΣ.296
ΕΥΧΗ ΕΠΙ ΛΟΓΙΣΜΟΙΣ ΑΠΙΣΤΙΑΣ.297
ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ.297
ΑΙΤΗΣΙΣ ΑΡΕΤΩΝ.298
ΑΙΤΗΣΙΣ ΑΠΑΛΛΑΓΗΣ ΑΠΟ ΤΩΝ ΠΑΘΩΝ.299
ΕΥΧΗ ΧΡΙΣΤΟΛΟΓΙΚΗ.299
ΕΥΧΗ ΣΥΝΤΡΙΒΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ.300
ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΟΤΕ Η ΨΥΧΗ ΧΩΡΙΖΕΤΑΙ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ, ΚΑΙ ΕΙΣ ΨΥΧΟΡΡΑΓΟΥΝΤΑ.301
ΕΥΧΗ ΔΟΞΟΛΟΓΙΑΣ.305
ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΕΧΘΡΩΝ.306
ΑΙΤΗΣΙΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ ΕΚ ΤΗΣ ΚΟΛΑΣΕΩΣ.306
ΕΥΧΗ ΣΥΓΧΩΡΗΣΕΩΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΠΥΡΩΣΙΝ ΤΗΣ ΣΑΡΚΟΣ.306
ΕΥΧΗ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ ΕΙΣ ΤΟΝ ΘΕΟΝ ΠΑΤΕΡΑ.307
ΑΙΤΗΣΙΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΕΚ ΤΩΝ ΔΑΙΜΟΝΩΝ.307
ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΗΣΙΣ.308
ΜΕΓΑΛΗ ΔΟΞΟΛΟΓΙΑ.310
ΕΚΤΕΝΗΣ ΚΑΤΑΝΥΚΤΙΚΗ ΙΚΕΣΙΑ.311
ΑΙΤΗΣΙΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΔΑΙΜΟΝΩΝ.316
ΕΥΧΗ ΥΠΕΡ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ ΚΟΣΜΟΥ.317
ΚΑΝΩΝ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΣΙΟΝ ΝΗΦΩΝΑ.321
ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ.335
Εκδότης: Ι. Μ. Παρακλήτου Ωρωπού Αττικής