Το διαδίκτυο έχει αλλάξει τον τρόπο που ζούμε, εργαζόμαστε και κάνουμε τις αγορές μας. Η αλματώδης αύξηση στη χρήση του διαδικτύου έχει καταστήσει δυνατά για τον καταναλωτή κάποια πράγματα που ναι μεν και στο παρελθόν γίνονταν αλλά με μεγαλύτερη δυσκολία. Έτσι για παράδειγμα σήμερα μέσω του διαδικτύου μπορεί ο καταναλωτής πολύ ευκολότερα να συγκρίνει τιμές ή να αλλάξει ένα προϊόν χωρίς να χρειάζεται να αφήσει το σπίτι του.
Όμως τι γίνεται όταν προϊόντα και υπηρεσίες ιατρικής και φαρμακευτικής παρέχονται on line;
Εδώ θα επικεντρωθούμε στα φάρμακα. Στα υπόλοιπα προϊόντα, τα οποία διακινούνταν πριν την εμφάνιση του φαινομένου των τοποθεσιών web, από τα φαρμακεία της χώρας μας θα ασχοληθούμε σε άλλο μας σημείωμα. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με τα φάρμακα.
Στη χώρα μας το αυστηρό θεσμικό πλαίσιο που υπάρχει εξασφαλίζει και διασφαλίζει τη δραστικότητα, την αποτελεσματικότητα και πάνω απ’ όλα την ποιότητα σε όλα τα φάρμακα. Αυτό επιτυγχάνεται κυρίως με την ύπαρξη της ταινίας γνησιότητας. Γι’ αυτό στη χώρα μας η ύπαρξη μη γνήσιων φαρμάκων είναι μηδενική, όταν τα φάρμακα αυτά προμηθεύονται από φαρμακεία τα οποία είναι διάσπαρτα σε όλη την επικράτεια.
Όμως, εάν αγοράσουμε φάρμακα μέσω διαδικτύου ελλοχεύει ο κίνδυνος να προμηθευτούμε μη ασφαλή φάρμακα και να βάλουμε σε κίνδυνο την υγεία μας διότι:
- Ορισμένα φάρμακα δεν είναι ασφαλή όταν λαμβάνονται χωρίς ιατρική παρακολούθηση. Μπορεί να απαιτούνται ιατρικές εξετάσεις για να βεβαιωθεί ότι κάποιος παίρνει σωστά το φάρμακό του, ότι είναι αποτελεσματικό γι’ αυτόν και ότι δεν θα έχει απροσδόκητες ή απειλητικές παρενέργειες, όταν θα χρησιμοποιηθεί μαζί με κάποιο άλλο φάρμακο που μπορεί να λαμβάνει.
- Οι επισημάνσεις, τόσο στη συσκευασία του φαρμάκου όσο και στο φύλλο οδηγιών μπορεί να είναι σε μια γλώσσα που δεν καταλαβαίνει ο ασθενής που θα το λάβει και να υπάρχουν ιατρικές απαιτήσεις και συγκεκριμένοι λόγοι αποφυγής του κάτι που έχει άμεση σχέση με την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων.
- Έλλειψη ενημέρωσης από πληροφορίες οι οποίες θα επέτρεπαν τη σωστή θεραπεία με αποτέλεσμα να υπάρξουν σοβαρές παρενέργειες από τη λήψη του φαρμάκου.
Αν κάποιος πολίτης αγνοήσει όλα τα παραπάνω και παραγγείλει κάποιο φάρμακο σε μία επιχείρηση-βιτρίνα κανείς δεν θα μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια των φαρμάκων τα οποία παρήγγειλε σε ξένες τοποθεσίες web.
Ορισμένα φάρμακα αγορασμένα μέσω διαδικτύου μπορεί να αποτελούν πλαστές εκδόσεις, μη ασφαλείς και εντελώς αναποτελεσματικές. Μπορεί να περιέχουν μη ελεγμένες ουσίες, εθιστικές και επικίνδυνες.
Κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος και να εγγυηθεί σε αυτές τις περιπτώσεις ότι τα φάρμακα έχουν παρασκευαστεί με τη διαδικασία διασφάλισης ποιότητας. Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί ότι σε αγορές φαρμάκων μέσω διαδικτύου οι προσωπικές πληροφορίες του πολίτη που προβαίνει στην αγορά –και αφορούν πολύ ευαίσθητα δεδομένα υγείας- δεν είναι προστατευμένες.
Επίλογος
Τα φάρμακα τα οποία αγοράζουμε μέσω διαδικτύου μπορεί να είναι «μη γνήσια», δηλαδή πλαστά ή μιμητές φαρμάκων αφού μπορούν
- να έχουν μολυνθεί κατά τη διάρκεια της μεταφοράς τους
- να περιέχουν λάθος δραστική ουσία
- να μην περιέχεται δραστική ουσία σε όλα
- η συσκευασία να είναι ψεύτικη
Όλα αυτά στην καλύτερη των περιπτώσεων θα είναι μη δραστικά φάρμακα ενώ στις χειρότερες των περιπτώσεων μπορεί να οδηγήσουν σε επικίνδυνες παρενέργειες ή και στον θάνατο ακόμη.
Πως μπορεί ένας πολίτης να προστατευθεί;
Αγοράζοντας φάρμακα μόνο από τα εγκεκριμένα φαρμακεία που βρίσκονται στη χώρα μας, όπου ΕΟΦ και κρατικές αρχές μπορούν να διασφαλίζουν την ποιότητα και δραστικότητα των φαρμάκων, τη συσκευασία, τη διανομή και την επισήμανση τους ώστε να είναι προστατευμένος από τους κινδύνους για την υγεία του αλλά και για τη ζωή του.
Γι’ αυτό ας γίνει σε όλους μας βίωμα ότι τα φάρμακα τα προμηθευόμαστε από το φαρμακείο της περιοχής μας αποκλειστικά.
Γιώργος Κιοσές, Φαρμακοποιός – Συγγραφέας