Το αρχαιότερο «βιβλίο» της Ευρώπης, ο πάπυρος του Δερβενίου, θα είναι υποψήφιος για εγγραφή στον κατάλογο της Unesco, στην κατηγορία του Μνημείου Τεκμηριωμένης Κληρονομιάς.
Πρόκειται για τον μοναδικό αναγνώσιμο πάπυρο ο οποίος έχει διασωθεί στον ελλαδικό χώρο, και γράφτηκε γύρω στο 340 – 320 π.Χ. αντιγράφοντας ένα παλιότερο κείμενο του τέλους του 5ου αι. π.Χ. Είναι γραμμένος με μυτερό καλάμι βουτηγμένο σε μελάνι, αποτελείται από εννέα πίνακες και έχουν διασωθεί 266 σπαράγματα, το μέγεθος των οποίων κυμαίνεται από αυτό ενός μεγάλου γραμματοσήμου έως αυτό μιας φακής.
Για να εγγραφεί στον κατάλογο της Unesco, θα πρέπει να εκτίθεται στο σύνολό του, αντί του ενός φύλλου που εκτίθεται μέχρι σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Το θέμα της ένταξης του συνόλου στη μόνιμη έκθεση συζητήθηκε στο Συμβούλιο Μουσείων, με θετική γνώμη του Μουσείου. Ο πάπυρος ανακαλύφθηκε το 1962 στο Δερβένι Θεσσαλονίκης στη νεκρική πυρά τάφου, από πλούσια κτερισμένη συστάδα τάφων των ύστερων κλασικών χρόνων. Διασώθηκε, αν και κατακερματισμένος, επειδή απανθρακώθηκε μερικώς.
Η σημασία του αναγνωρίστηκε αμέσως από τον ανασκαφέα Πέτρο Θέμελη και κατόπιν από τον αρχαιολόγο Χαράλαμπο Μακαρόνα, ενώ ο Αυστριακός ειδικός Α. Φάκελμαν ξετύλιξε αμέσως τον κύλινδρο και τοποθέτησε τα σπαράγματα σε υπόστρωμα από στυπόχαρτο, το οποίο συμπιέστηκε μεταξύ δύο υαλοπινάκων, που κατόπιν σφραγίστηκαν.
Ο πάπυρος έχει χαρακτηριστεί ως «η σημαντικότερη νέα μαρτυρία για την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και θρησκεία που εμφανίστηκε από την εποχή της Αναγέννησης», αλλά παράλληλα και «η πιο δύσκολη στην κατανόησή της».
Πηγή: naftemporiki.gr