Δήλος: Βρέθηκαν αρχαία οικιστικά κατάλοιπα

Το υπουργείο Πολιτισμού σε συνεργασία με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (ΕΙΕ) διεξήγαγε έρευνα στη βορειοανατολική πλευρά της Δήλου προκειμένου να επαναπροσδιοριστούν και να αποτυπωθούν τα κατάλοιπα, που βρίσκονται στη θαλάσσια περιοχή της συνοικίας του Σταδίου. Τα κατάλοιπα αυτά είχαν προσδιοριστεί στο παρελθόν ως λιμενικές εγκαταστάσεις.
Κατά τη διάρκεια της έρευνας διαπιστώθηκε ότι αντί για λιμενικές εγκαταστάσεις πρόκειται για οικιστικά κατάλοιπα, τα οποία αποτελούν τα προς ανατολάς όρια της συνοικίας του Σταδίου. Συγκεκριμένα, εντοπίστηκαν και αποτυπώθηκαν σε βάθος περίπου 1.5 – 2 μέτρων – με γραφική και με φωτογραφική μέθοδο – εγκαταστάσεις, οι οποίες συσχετίζονται με εμπορικές και ίσως βιοτεχνικές δραστηριότητες. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγουμε από την παρουσία δαπέδου, το ανατολικό όριο του οποίου φέρει κατά χώρα πακτωμένα και σε κανονική διάταξη 16 πήλινα αγγεία (αμφορίσκους), που σώζονται κατά το ήμισυ, σε συνδυασμό με έναν κλίβανο.

Παρόμοιες εγκαταστάσεις έχουν εντοπιστεί στην Πομπηία και στο Ηράκλειο (Herculaneum) της Ιταλίας. Επιπροσθέτως, εντοπίσθηκαν και φωτογραφήθηκαν λιθόπλινθοι μεγάλων διαστάσεων στην επέκταση του δαπέδου, οι οποίοι βρίσκονταν σε σειρά. Οι λιθόπλινθοι αυτοί πιθανώς να αποτελούσαν την προς ανατολάς προκυμαία της συνοικίας του Σταδίου. Εντοπισθήκαν εξάλλου και αποτυπώθηκαν τοίχοι κτισμάτων και δομικά στοιχεία πεσμένης κιονοστοιχίας σε βάθος από 20 εκατοστά έως 1 μέτρο, καθώς και αποτυπώθηκαν τοίχοι κτισμάτων στον αιγιαλό κατά μήκος της ακτογραμμής.

Στην αρχαιολογική έρευνα συμμετείχαν από την Εφορία Εναλίων Αρχαιοτήτων, η επιστημονική υπεύθυνη και καταδυόμενη αρχαιολόγος Μαγδαληνή Αθανασούλα, ο δύτης  Μανώλης Τσεφρώνης και ο καταδυόμενος εργατοτεχνίτης Σπυρίδων Μουρέας. Από το ΕΙΕ, στην αρχαιολογική έρευνα συμμετείχαν η επιστημονική υπεύθυνη, καταδυόμενη αρχιτέκτονας μηχανικός και αρχαιολόγος Δρ. Μάνθα Ζαρμακούπη και η καταδυόμενη αρχιτέκτονας μηχανικός και αναστηλώτρια  Φωτεινή Βλαχάκη.

Δήλος, Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από το 1990
Η Δήλος, μια βραχονησίδα, μόλις 5 χμ. μήκους και 1300 μ. πλάτους, ήταν στην αρχαιότητα Ιερό νησί, επειδή εδώ γεννήθηκε ο Απόλλωνας και η Άρτεμις, δύο από τους πιο σημαντικούς θεούς του ελληνικού πανθέου. Βρίσκεται στην καρδιά του Αιγαίου, στο κέντρο των Κυκλάδων που σχηματίζουν κυκλικό χορό γύρω της – «εστία των νήσων» την ονομάζει ο Καλλίμαχος (3ος αι. π.Χ.), δηλαδή βωμό και κέντρο των νησιών.

Οι παλιότεροι κάτοικοι της Δήλου έκτισαν (γύρω στο 2.500 π.Χ.) τις ελλειψοειδείς καλύβες τους στην κορυφή του Κύνθου (113 μ. ύψος), από όπου, στις ταραγμένες και ανασφαλείς εκείνες εποχές, μπορούσαν εύκολα να εποπτεύουν και να ελέγχουν τη μικρή κοιλάδα και τη θάλασσα ολόγυρα. Το Απολλώνιο Ιερό, εδραιωμένο ήδη από τους Ομηρικούς χρόνους, έφθασε στη μεγαλύτερη ακμή του στη διάρκεια των αρχαϊκών (7ος – 6ος  αι. π.Χ.) και κλασικών (5ος-4ος αι. π.Χ.) χρόνων. Έλληνες απ’ όλο τον τότε ελληνικό κόσμο συγκεντρώνονταν στο νησί για να λατρέψουν τον θεό του φωτός Απόλλωνα και την δίδυμη αδελφή του Άρτεμη, θεά της Σελήνης.
H πόλη, που σήμερα αντικρίζει ο επισκέπτης, αναπτύχθηκε μέσα σε λίγες δεκαετίες μετά το 166 π.Χ., όταν οι Ρωμαίοι, που ρύθμιζαν πλέον τις τύχες του Αιγαίου, κήρυξαν ατέλεια για το λιμάνι της Δήλου. Το μικρό νησί πολύ σύντομα έγινε το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο της οικουμένης.

Υπολογίζεται ότι στις αρχές του 1ου αι. π.Χ. σ’ αυτό το μικρό νησί, που δεν είναι παρά μια κουκίδα στο χάρτη της Μεσογείου, κατοικούσαν περίπου 30.000 άνθρωποι και ότι στα λιμάνια του ήταν δυνατόν να διακινηθούν κάθε χρόνο 750.000 τόνοι εμπορευμάτων. Ο πλούτος που συγκεντρώθηκε στο νησί και οι φιλικές σχέσεις των Δηλίων με τη Ρώμη ήταν η κύρια αιτία της καταστροφής. Η Δήλος καταστράφηκε και λεηλατήθηκε δυο φορές: το 88 π.Χ. από τον βασιλιά του Πόντου Μιθριδάτη, που ήταν σε πόλεμο με τους Ρωμαίους, και το 69 π.Χ. από τους πειρατές του Αθηνόδωρου, σύμμαχου του Μιθριδάτη. Από τότε το νησί έπεσε σε παρακμή και σταδιακά εγκαταλείφθηκε. Οι ανασκαφές, που άρχισαν το 1872 και συνεχίζονται ακόμη, έχουν αποκαλύψει το Ιερό και ένα μεγάλο μέρος της κοσμοπολίτικης ελληνιστικής πόλης.

Πηγή: naftemporiki.gr