Αιολικά στην Άνδρο: Όταν καταργείται κάθε επιστημονική λογική

Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, καταγγέλλει την καταστρατήγηση κάθε έννοιας προστασίας και πρόληψης ζημίας του προστατευόμενου Σπιζαετού, με αφορμή την αδειοδότηση Αιολικών Σταθμών Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΣΠΗΕ), στο νησί της Άνδρου.

Σε σχετική ανακοίνωση, επισημαίνεται ότι οι εργασίες κατασκευής του ενός Αιολικού Σταθμού, χωροθετούνται σε πλήρη επικάλυψη με την επικράτεια του Σπιζαετού, γεγονός το οποίο θα επηρεάσει αρνητικά την διατήρηση του είδους.

Διαβάστε ολόκληρη την ανακοίνωση:

Διάτρητες ορνιθολογικές μελέτες, αποτέλεσαν τον δούρειο ίππο για να δοθεί το πράσινο φως στην κατασκευή δύο ΑΣΠΗΕ με 11 ανεμογεννήτριες στη νότια Άνδρο. Συγκεκριμένα, οι ΑΣΠΗΕ χωροθετούνται στις περιοχές Φραγκάκι – Ράχη Ξηροκόμπι, εντός περιοχής του δικτύου Natura 2000 και σε απόσταση αναπνοής από φωλιά  Σπιζαετού, είδος απειλούμενο με εξαφάνιση στη χώρα μας.

Το νησί της Άνδρου φιλοξενεί τρία ζευγάρια Σπιζαετού, γεγονός που το καθιστά μία από τις σημαντικότερες περιοχές για το είδος στην Ελλάδα, αν αναλογιστεί κανείς ότι συνολικά απαντούν 100-140 ζευγάρια στον Ελλαδικό χώρο, με το είδος να παρουσιάζει τάσεις μείωσης. Ο Σπιζαετός σημειώνει μείωση της τάξης του 30% τα τελευταία 54 χρόνια στην Ε.Ε., ενώ βασικές απειλές αποτελούν η ηλεκτροπληξία, η πρόσκρουση σε ηλεκτροφόρα καλώδια και ανεμογεννήτριες, η υποβάθμιση των ενδιαιτημάτων του, η όχληση κοντά στις θέσεις φωλιάσματος, οι διανοίξεις δρόμων και άλλα έργα, καθώς και η καταδίωξη από τον άνθρωπο.

Η περιοχή, στην οποία έχουν ήδη αρχίσει οι εργασίες κατασκευής του ενός Αιολικού Σταθμού, ακριβώς λόγω της μεγάλης σημασίας της για τον Σπιζαετό, περιλαμβάνεται στις περιοχές του Ευρωπαϊκού Προγράμματος «LIFE Διατήρηση και Διαχείριση του πληθυσμού του Σπιζαετού στην Ανατολική Μεσόγειο (LIFE Bonelli eastMed)», στο οποίο συμμετέχει ως εταίρος και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Διαπιστώνεται ότι τόσο από παλαιότερα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα, όσο και από τις εργασίες πεδίου που έχουν πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του Προγράμματος LIFE για τον Σπιζαετό, οι ΑΣΠΗΕ χωροθετούνται σε πλήρη επικάλυψη με την επικράτεια του Σπιζαετού. Τα δεδομένα της τηλεμετρίας από τους πομπούς που έχουν τοποθετηθεί σε Σπιζαετούς στο πλαίσιο του Προγράμματος αποδεικνύουν την κρισιμότητα αυτού του χώρου για το είδος.

Με αφετηρία τη διαθέσιμη επομένως επιστημονική γνώση, την κοινή λογική αλλά και τα προβλεπόμενα της νομοθεσίας, θα περίμενε κανείς πως οι αδειοδοτήσεις δύο ΑΣΠΗΕ σε μια τόσο σημαντική περιοχή θα είχαν μηδενικές πιθανότητες πραγμάτωσης. Αντιθέτως, τα έργα εγκρίθηκαν (!), παρά το γεγονός ότι οι μελέτες που έχουν εκπονηθεί από το 2011 και έπειτα στην περιοχή, πάσχουν από σωρεία ελλείψεων δεδομένων και μεθοδολογικών σφαλμάτων, όπως περιγράφεται αναλυτικά στη σχετική επιστολή του Προγράμματος LIFE Bonelli eastMed προς το ΥΠΕΝ και τις λοιπές αρμόδιες αρχές τον Σεπτέμβριο του 2020.
Ενδεικτικά, παρά τον εντοπισμό φωλιάς Σπιζαετού σε απόσταση 600 μέτρων από ανεμογεννήτρια, οι μελετητές καταλήγουν, μεταξύ άλλων, ότι η λειτουργία του ΑΣΠΗΕ δεν θα επηρεάσει αρνητικά το είδος ή τον βιότοπό του! Τα αυθαίρετα αυτά συμπεράσματα, έρχονται σε αντιδιαστολή με κάθε υπόδειγμα μέτρων πρόληψης και προστασίας για το είδος και σε καμία περίπτωση δεν παρέχονται επαρκείς επιστημονικές εξηγήσεις σχετικά με την εξαγωγή τους. Αντιστοίχως, εσφαλμένες είναι και οι προτάσεις των μελετητών σχετικά με τους περιβαλλοντικούς όρους, οι οποίοι κρίνονται ως απολύτως ανεπαρκείς για την προστασία του Σπιζαετού.

Η περίπτωση της Άνδρου αποτελεί δυστυχώς ακόμη μία περίπτωση οφθαλμοφανούς περιβαλλοντικής υποβάθμισης στη χώρα μας, όπου δύνανται να αδειοδοτούνται ΑΣΠΗΕ δίπλα από φωλιές απειλούμενων πουλιών με την κατάθεση ελλιπών μελετών και την υποστήριξη επιστημονικά αβάσιμων συμπερασμάτων, αποτελώντας ένα επικίνδυνο τετελεσμένο το οποίο μπορεί να επαναληφθεί στο μέλλον σε άλλες, ανάλογης σημασίας, περιοχές της χώρας με καταστροφικές επιπτώσεις στους πληθυσμούς απειλούμενων ειδών. Την ίδια στιγμή, είναι παραλογισμός να χρηματοδοτούνται προγράμματα προστασίας προστατευόμενων ειδών από την Ευρωπαϊκή Ένωση, με την επίσημη συμμετοχή του Υπουργείου Περιβάλλοντος – Ελληνικού Κράτους, και ταυτόχρονα να εγκρίνονται έργα που αποτελούν ευθεία απειλή για τα συγκεκριμένα είδη και συνεπάγονται μετά βεβαιότητας τον εκτοπισμό τους.

Πηγή: Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία