Ιωάννης Δελαγραμμάτικας – Πρόεδρος της Ένωσης Απανταχού Μονεμβασιτών «Παναγία η Χρυσαφίτισσα»: «Σκοπός του Συλλόγου είναι η σύσφιξη των πατριωτικών δεσμών των Μονεμβασιτών, η προβολή και διαφύλαξη της ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της Μονεμβασίας , καθώς και η ανάληψη πρωτοβουλιών για την προώθηση των συμφερόντων και την επίλυση των προβλημάτων του τόπου»
Παρουσιάζουμε σήμερα έναν εκ των ιστορικών και δραστήριων Συλλόγων του τόπου μας, ο οποίος φέρει το όνομα της ιστορικής Μονεμβασίας. Ένα Σύλλογο που έχει ταυτιστεί με την ιστορία του τόπου, έχοντας στη πλάτη του μια πορεία 42 χρόνων. Μιλάμε για την Ένωση των Απανταχού Μονεμβασιτών «Παναγία η Χρυσαφίτισσα», η οποία ιδρύθηκε το 1972 και από τότε μέχρι σήμερα κρατάει δεσμούς επικοινωνίας και συνοχής. Διατηρεί ζωντανή την αγάπη για τη Μονεμβασία και αγωνίζεται για την προβολή και ανάδειξη του τόπου. Σ΄αυτή μας την παρουσίαση μιλήσαμε με το πρόεδρο της Ενωσης κ. Ιωάννη Δελαγραμμάτικα, ο οποίος μας έδωσε πολύ αναλυτικά το στίγμα και την πορεία του Συλλόγου.
Ερώτηση: Παρουσιάστε μας την ιστορική διαδρομή και τους σκοπούς που υπηρετεί η «Ένωση των Απανταχού Μονεμβασιτών»;
Κατ’ αρχήν σας ευχαριστώ που μου δίνετε η δυνατότητα να επικοινωνήσω με τους αναγνώστες σας. Η Ενωση των Απανταχού Μονεμβασιτών «Παναγία η Χρυσαφίτισσα» με τη σημερινή της μορφή άρχισε να λειτουργεί από το 1972. Τα πρώτα ιδρυτικά μέλη ήταν οι : Γεώργιος Σαπουντζάκης , Σταύρος Κυριαζάκος , Κωνσταντίνος Αγγελάκης , Νικόλαος Καμπουράκης , Εμμανουήλ .Ελευθερουδάκης , Ελένη Σαπουντζάκη, Μαρία Μαρκογιαννάκη , Λούλα Στελλάκη , Αναστάσιος Αρτινιός , Π. Καμπουράκης , Θεόδωρος Δελαγραμμάτικας , Γ. Καμπουράκης , Μιχαήλ Στάππας , Μαρία Καφούρου και Αλέξανδρος Αγγελάκης.
Σκοπός του Συλλόγου σε γενικές γραμμές είναι η σύσφιξη των πατριωτικών δεσμών των Μονεμβασιτών της Αθήνας και του Πειραιά, η προβολή και διαφύλαξη της ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της Μονεμβασίας , καθώς και η ανάληψη πρωτοβουλιών για την προώθηση των συμφερόντων και την επίλυση των προβλημάτων του τόπου.
Ο Σύλλογος σαν συνδετικός κρίκος όλων των Μονεμβασιτών και ιδιαίτερα αυτών που είχαν ακολουθήσει το μεταναστευτικό ρεύμα, ιδρύθηκε το 1918 από Μονεμβασίτες που ζούσαν στην Αμερική. Τα χρόνια εκείνα συνέβαλε αποφασιστικά στη σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των Μονεμβασιτών που ζούσαν στην ξενιτιά και στη διατήρηση των δεσμών της με την πατρίδα της. Αργότερα στα δύσκολα χρόνια της Μονεμβασίας(μέσα 10ετίας 1950 με αρχές 10ετίας 1960) , λόγω της ερήμωσης της και της εγκατάλειψης από τους κατοίκους της και την Πολιτεία, αγωνίστηκε και πέτυχε την κινητοποίηση ανθρώπων του πνεύματος και της τέχνης, καθώς και αρμοδίων φορέων για τη διάσωση της ιστορικής Μονεμβασίας.
Ερώτηση: Δώστε τις κυριότερες δράσεις της Ένωσης τόσο σε ετησία βάση όσο μέχρι και σήμερα;
Τα τελευταία χρόνια η δράση του Συλλόγου μας έχει περιοριστεί, λόγω των περιορισμένων οικονομικών μας πόρων και της ύπαρξης πολλών άλλων συλλόγων στην Μονεμβασία, που καλύπτουν όλους τους τομείς .Κύριο μέλημα μας είναι να κρατήσουμε τον Σύλλογο μας ζωντανό, ώστε μέσα από αυτόν να υπάρχει η δυνατότητα συνάντησης των συμπατριωτών μας, έστω και μερικές φορές το χρόνο. Στα πλαίσια αυτά κάθε χρόνο πραγματοποιούμε:
-την κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας
-την αποκριάτικη μας συνεστίαση
-τον εορτασμό της μνήμης της Παναγίας της Χρυσαφίτισσας στον Ι.Ν της Αγίας Τριάδος στον Πειραιά.
Και βέβαια μια άλλη δραστηριότητα, που μας εξαντλεί κυρίως οικονομικά, είναι η έκδοση της εφημερίδας «ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑ». Στο παρελθόν όμως η δράση του Συλλόγου μας ήταν πολύ σημαντική. Αναφέρουμε ενδεικτικά την οργάνωση για πολλά χρόνια των «ΡΙΤΣΕΙΩΝ» με τη συμμετοχή επιφανών καλλιτεχνών και διακεκριμένων λογοτεχνών και επιστημόνων, τη τοποθέτηση της προτομής του ποιητή Γιάννη Ρίτσου έξω από το σπίτι του, τη συμβολή μας στην δημιουργία Μουσείου Μονεμβασίας, την κατασκευή της παιδικής χαράς, την πραγματοποίηση συνεδρίων και συμποσίων για την ανάπτυξη του τόπου.
Ερώτηση: Η Ένωση σας φέρει το ιστορικό όνομα της Μονεμβασίας. Με ποιες κινήσεις προσπαθήσατε ή προσπαθείτε να στηρίξετε την Μονεμβασία;
Οι ενέργειες του Συλλόγου που βόηθησαν την στήριξη και αναβάθμιση της ιστορικής Μονεμβασίας παρουσιάστηκαν παραπάνω στο δεύτερο ερώτημά σας. Σήμερα διαθέτοντας μια εφημερίδα που έχει κάποια απήχηση, προσπαθούμε μέσα από τις στήλες της να προβάλουμε τον τόπο μας, να αναδείξουμε τα προβλήματα του και να πιέσουμε τους αρμόδιους για την επίλυση τους. Παράλληλα ο Σύλλογος όπου και όταν χρειαστεί κάνει παρεμβάσεις στους αρμόδιους και έχει μια καλή συνεργασία με το Δήμο στην αντιμετώπιση των διαφόρων προβλημάτων.
Παρουσίαση βιβλίου του Γιώργου Κιοσέ στο Κάστρο Μονεμβασίας
Ερώτηση: Βασικό συστατικό της Ένωσης αποτελεί η έκδοση της εφημερίδα σας. Περιγράψτε μας την πορεία της μέχρι σήμερα;
Η εφημερίδα «ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑ» με τη σημερινή της μορφή κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο του 1992. Έχουμε δηλαδή συμπληρώσει 22 χρόνια συνεχούς λειτουργίας. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό, η εφημερίδα είναι συνέχεια της μηνιαίας εφημερίδας, με τον ίδιο τίτλο, που έβγαζε ο Σύλλογος από τον Ιανουάριο του 1939 μέχρι τον Φεβρουάριο του 1940. Μάλιστα εκτός από τον τίτλο και ο λογότυπος της σημερινής εφημερίδας είναι ο ίδιος με αυτόν της αρχικής.
Μέχρι το 1996 η εφημερίδα έβγαινε κάθε μήνα, το 1997 έγινε διμηνιαία και από το 1998 τριμηνιαία.
Η έκδοση της εφημερίδας μόνο εύκολη δεν ήταν. Στην αρχή κάποιοι μας αντιμετώπιζαν καχύποπτα, φοβόντουσαν μήπως μέσα από την εφημερίδα προβάλλουμε πρόσωπα ή θέσεις και απόψεις με τις οποίες δεν συμφωνούσαν. Παράλληλα όσοι ασχολούμαστε με την έκδοση της εφημερίδας, δεν είχαμε εμπειρία και δεν μπορούσαμε να αφιερώσουμε πολύ χρόνο, γιατί είχαμε και τις δουλειές μας. Πολλές φορές όταν θέλαμε να γράψουμε για ένα θέμα συνεδριάζαμε για ώρες , στην προσπάθεια μας να μην θίξουμε πρόσωπα ή καταστάσεις. Με την πάροδο του χρόνου όμως όλα αυτά τα ξεπεράσαμε, όσοι ασχολούμαστε με την εφημερίδα έχουμε αποκτήσει εμπειρία και ομοιογένεια, γνωρίζουμε τις ιδιαιτερότητες του τόπου και το κυριότερο πείσαμε και τον πιο κακόπιστο ότι δεν έχουμε προσωπικές φιλοδοξίες και δεν διεκδικούμε τίποτε από κανένα. Μοναδικός μας στόχος είναι η ενημέρωση των συμπατριωτών μας και η προβολή του τόπου μας. Θα ήταν παράλειψη να μην σημειώσω την τύχη που είχαμε, να έχουμε στην Μονεμβασία ένα πολύ σπουδαίο συνεργάτη, τον Λευτέρη Ανδρεσάκη, η συμβολή του οποίου στην έκδοση και στην καθιέρωσης της εφημερίδας είναι πολύ μεγάλη.
Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε αυτή την στιγμή είναι το οικονομικό. Ο Σύλλογος δεν έχει πλέον πολλά έσοδα, ενώ και οι συνδρομητές της εφημερίδας δεν είναι όλοι συνεπείς στις υποχρεώσεις του. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να καλύπτουμε μετά βίας τα έξοδα έκδοσης της εφημερίδας και μερικές φορές τα μέλη του Δ.Σ αναγκαστήκαμε να τα καλύψουμε εξ΄ιδίων .
Σημειώστε ότι στην Μονεμβασία μπορεί κάποιος να πληρώσει τη συνδρομή στην εφημερίδα στο Café Mathaios στον συμπατριώτη μας Ματθαίο Παπαδάκη, τον οποίο ευχαριστούμε για όσα κάνει.
Ερώτηση: Η Ένωση των Απανταχού Μονεμβασιτών είχε την τιμή να απαρτίζεται από αξιόλογα μέλη που σήμερα δεν βρίσκονται κοντά μας. Μιλήστε μας γι’ αυτά;
Είναι γεγονός από το 1918 έχουν περάσει από τον Σύλλογο πολλά αξιόλογα μέλη, επειδή όμως δεν τα θυμάμαι όλα και για να μην αδικήσω κάποιους, θα αναφερθώ μόνο σε αυτούς που θυμάμαι ότι έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην πορεία του Συλλόγου.
Κωνσταντίνος Καλογεράς: Ιστορικός της Μονεμβασίας, έχει γράψει το βιβλίο «Μονεμβασία η Βενετία της Πελοποννήσου».
Χρ. Κοκκώνης: Πρόεδρος του Συλλόγου που στο τέλος της δεκαετίας του 1950, στην επέτειο της απελευθέρωσης της Μονεμβασίας διοργάνωνε θαλάσσιες επισκέψεις με την συμμετοχή επιφανών πνευματικών ανθρώπων της εποχής(Βενέζης, Βέης, Παλαιολόγος και πολλοί άλλοι).
Ελευθερία Παρασκευά: Η «αρχόντισσα» του Κάστρου που τα δύσκολα χρόνια της Μονεμβασίας υποδεχόταν κάθε επισκέπτη στο φιλόξενο σπίτι της.
Γεώργιος Σαπουντζάκης: Για πολλά χρόνια πρόεδρος και η ψυχή του Συλλόγου, ειδικά τη δεκαετία του 1970. Από το 1986 και μετά υπήρξε ο καθοδηγητής όλων όσων ασχοληθήκαμε με αυτόν.
Νικ. Μαστραποστόλης: Πρόεδρος του Συλλόγου σε δύσκολες εποχές, που κατάφερε να τον κρατήσει ζωντανό.
Σταύρος Κυριαζάκος: Μαζί με τον Γ. Σαπουντζάκη κράτησαν τον Σύλλογο ζωντανό τη δεκαετία του 1970. Ήταν αυτός που με την επιμονή του και την αγάπη του για την Μονεμβασία παρακίνησε πολλούς από εμάς το 1986 να ανακατευτούμε στα διοικητικά του Συλλόγου.
Δημήτρης Γράφος: Ο εμπνευστής της ιδέας επαναδραστηριοποίησης του Συλλόγου το 1986, με την προτροπή του Γ. Σαπουντζάκη και του Στ. Κυριαζάκου. Υπήρξε για πολλά χρόνια πρόεδρος και αντιπρόεδρος του Συλλόγου. Όλα αυτά τα χρόνια ήταν η ψυχή του. Η απώλεια του άφησε ένα τεράστιο κενό.
Παν. Δελαγραμμάτικας: Ήταν για πολλά χρόνια Γ. Γραμματέας του Συλλόγου και ο βασικός συντάκτης της εφημερίδας.
Νικ. Κισσαμιτάκης: Ήταν για πολλά χρόνια αντιπρόεδρος του Συλλόγου και από τους πρώτους που στρατεύτηκε στον αγώνα για την επαναδραστηριοποίηση του Συλλόγου. Η αγάπη του για το Κάστρο παροιμιώδης.
Ερώτηση: Η Ένωση των Απανταχού Μονεμβασιτών και η νέα γενιά. Βασικό στοιχείο διατήρησης και διαιώνισης του Συλλόγου σας αποτελεί η ύπαρξη και συμμετοχή νέων ανθρώπων που θα παραλάβουν τη σκυτάλη. Είσαστε αισιόδοξοι προς αυτή τη κατεύθυνση ;
Δυστυχώς τα πράγματα δεν είναι καθόλου ευχάριστα. Ο Σύλλογος μας είναι κάπως «γερασμένος» και παρά το γεγονός ότι έχουμε κάνει κατ’ επανάληψη εκκλήσεις και ανοίγματα σε νέους ανθρώπους, τα αποτελέσματα δεν είναι καθόλου ικανοποιητικά. Υπάρχει μια απροθυμία των νέων ανθρώπων να ασχοληθούν με τον Σύλλογο και να αναλάβουν διοικητικές θέσεις. Στις τελευταίες εκλογές καταφέραμε να προσελκύσουμε κάποιους νέους ανθρώπους, οι οποίοι ευελπιστούμε, με την σειρά τους να φέρουν κοντά μας και άλλους και στην συνέχεια κάποια στιγμή να αναλάβουν την τύχη του Συλλόγου. Θα είναι κρίμα ένα Σύλλογος με τόσα χρόνια ιστορία, με μια εφημερίδα και ιδιόκτητα γραφεία στο κέντρο του Πειραιά να διατρέξει τον κίνδυνο να περιπέσει σε αδράνεια.